جرم‌گیری یک فرآیند مهم در مراقبت و نگهداری از انواع اجسام چدنی است که باعث حفظ کیفیت و طول عمر آنها می‌شود. در اینجا به روش‌های جرم‌گیری انواع چدن اشاره خواهیم کرد:
1. جرم‌گیری چدن ریخته‌گری:
در ابتدا، چدن را به دقت بشویید و از آلاینده‌ها و ذرات خشکی پاک کنید. سپس یک لایه نازک از روغن نباتی روی سطح چدن بمالید. چدن را در دمای ۱۸۰-۲۰۰ درجه سانتی‌گراد درون فر قرار دهید و برای حدود یک تا دو ساعت جرم‌گیری کنید. پس از اتمام، چدن را در دمای اتاق خنک شود.
2. جرم‌گیری چدن مسطح:
در ابتدا، سطح چدن را بشویید و خشک کنید. سپس روغنی با دمای دودی روی سطح چدن بمالید. چدن را درون فر در دمای ۲۲۰-۲۵۰ درجه سانتی‌گراد قرار دهید و حدود یک تا دو ساعت جرم‌گیری کنید. سپس اجازه دهید چدن درون فر خنک شود.
3. جرم‌گیری چدن مشبک (گریل):
ابتدا چدن را به دقت تمیز کنید تا ذرات مواد غذایی از آن خارج شود. سپس چدن را روی گریل گرم کنید تا سطح آن داغ شود. بعد از داغ شدن، سطح چدن را با یک لایه روغن بپوشانید و مجدداً روی گریل قرار دهید. پس از جرم‌گیری، چدن را از گریل خارج کنید و در دمای اتاق خنک شود.
4. جرم‌گیری چدن ضدچسب:
اگر چدن دارای پوشش ضدچسب است، بهتر است از تکنیک‌های خاص جرم‌گیری استفاده کنید. در اینجا چند مرحله برای جرم‌گیری چدن ضدچسب آمده است:
- ابتدا سطح چدن را با یک کاغذ آبرسان تمیز کنید تا آلاینده‌ها و ذرات خشکی از آن جدا شوند.
- چند قطره از روغن زیتون یا روغن نباتی با دمای دودی را روی سطح چدن بمالید.
- چدن را در دمای ۱۸۰-۲۰۰ درجه سانتی‌گراد درون فر قرار دهید و حدود یک تا دو ساعت جرم‌گیری کنید.
- پس از اتمام جرم‌گیری، چدن را از فر خارج کنید و در دمای اتاق خنک شود.
5. نگهداری پس از جرم‌گیری:
پس از جرم‌گیری چدن، می‌توانید آن را با یک لایه نازک روغن تغطیه کنید تا از آلودگی جلوگیری کنید. همچنین چدن را در جای خشک و خنک نگهداری کنید تا از تغییر شکل و خوردگی جلوگیری شود.
6. جرم‌گیری انواع دستگاه‌های پخت چدنی:
دستگاه‌های پخت چدنی مانند تابه‌ها و دیگ‌ها نیز نیاز به جرم‌گیری دارند. برای جرم‌گیری این دستگاه‌ها، ابتدا آنها را به دقت تمیز کرده و خشک کنید. سپس روغنی با دمای دودی روی سطح دستگاه بمالید. دستگاه را درون فر در دمای ۱۸۰-۲۰۰ درجه سانتی‌گراد قرار دهید و برای حدود دو تا سه ساعت جرم‌گیری کنید. پس از اتمام، دستگاه را از فر خارج کنید و اجازه دهید در دمای اتاق خنک شود.
7. تجدید نمایش جرم‌گیری:
پس از مدتی استفاده و پخت و پز، ممکن است لایه جرم‌گیری چدن کمی کاهش یابد. در این صورت، می‌توانید مراحل جرم‌گیری را مجدداً تکرار کنید تا لایه جدیدی از جرم‌گیری ایجاد شود و از کیفیت و عمر مفید چدن بهره‌برداری کنید.
8. ترکیبی از جرم‌گیری و نگهداری:
بهترین نتیجه در نگهداری از انواع چدن‌ها و دستگاه‌های پخت چدنی با ترکیبی از جرم‌گیری منظم و نگهداری صحیح به دست می‌آید. پس از هر بار استفاده، ابتدا اجسام چدنی را تمیز کرده و سپس روغنی با دمای دودی روی سطح آنها بمالید. سپس اجازه دهید در دمای فر مشخص شده برای جرم‌گیری، به مدت مناسبی جرم‌گیری شوند. پس از جرم‌گیری، اجسام چدنی را از فر خارج کنید و در دمای اتاق خنک شوند.
9. توجه به خوراکی‌های حساس:
در صورتی که از انواع چدن‌ها و دستگاه‌های پخت چدنی برای تهیه خوراکی‌های حساس به طعم مانند شکلات استفاده می‌کنید، قبل از جرم‌گیری، حتماً از تمیزی کامل اجسام اطمینان حاصل کنید تا به طعم خوراکی‌ها تأثیر منفی نگذارد.
10. پیشگیری از زنگ زدن:
برای پیشگیری از زنگ زدن اجسام چدنی، بهتر است از ظروف چدنی خود در دمای هوا خشک نگهداری کنید. اگر از آب برای تمیز کردن استفاده می‌کنید، حتماً اجسام را بعد از تمیز کردن خشک کنید تا از زنگ زدن آنها جلوگیری شود.
11. عدم استفاده از آب غلیظ:
هنگام تمیز کردن اجسام چدنی، از آب غلیظ یا مواد تمیز کننده قوی استفاده نکنید؛ زیرا این اقدام می‌تواند لایه جرم‌گیری را از روی سطح چدن بردارد و به زنگ زدن آن منجر شود.
12. نگهداری مناسب:
پس از اتمام جرم‌گیری، اجسام چدنی خود را در جایی خشک و خنک نگهداری کنید. از قرار دادن اجسام چدنی در مکان‌های مرطوب و نمی‌تواند منجر به زنگ زدن و خوردگی آنها شود.
نکته:
در هر روش جرم‌گیری، از روغن نباتی با دمای دودی یا روغن‌های مناسب مانند روغن گله‌خرما یا روغن زیتون استفاده کنید. همچنین حتماً قبل از جرم‌گیری، دستورالعمل تولید کننده چدن را مطالعه کنید تا به بهترین نتیجه دست یابید.
با رعایت دقیق توصیه‌ها و روش‌های جرم‌گیری، می‌توانید از انواع اجسام چدنی خود بهره‌برداری کنید و طول عمر آنها را افزایش دهید.